ပထမမြန်မာနိုင်ငံ၏နိဂုံး(သို့မဟုတ်)ငဆောင်ချမ်းတိုက်ပွဲ

မြန်မာသက္ကရာဇ် ၆၄၇ ခုနှစ်တွင် ပထမမြန်မာနိုင်ငံတော်ကြီး၏ ဧကရာဇ် နရသီဟပတေ့မင်းထံသို့ မွန်ဂိုတာတာလူမျိုးမင်းကြီးမှ စေလွှတ်လိုက်သောသံအဖွဲ့တစ်ဖွဲ...

မြန်မာသက္ကရာဇ် ၆၄၇ ခုနှစ်တွင် ပထမမြန်မာနိုင်ငံတော်ကြီး၏ ဧကရာဇ် နရသီဟပတေ့မင်းထံသို့ မွန်ဂိုတာတာလူမျိုးမင်းကြီးမှ စေလွှတ်လိုက်သောသံအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ရောက်ရှိလာပါသည်။ ထိုသံ အဖွဲ့၏လာရင်းရည်ရွယ်ချက်မှ အနော်ရထာမင်းနှင့် တရုတ်ဥတည်ဘွားမင်းတို့လက်ထက် ပုဂံတပ်ကြီးသည် တရုတ်ပြည်သို့ဗုဒ္ဓစွယ်တော်ပင့်ဆောင်ရွက်သွားသည့်ခရီးပြီးသည့်နောက် တရုတ်-ပုဂံနှစ်နိုင်ငံချစ်ကြည်ရေး အတွက် လက်ဆောင်ပဏ္ဍာများအပြန်အလှန်လဲလှယ်သည့်ဓလေ့ရှိလေရာ နှောင်းပိုင်းပုဂံမင်းများလက်ထက်တွင် ထိုအစဉ်အလာကိုဆက်လက်ထိန်းသိမ်းခြင်းမပြုဘဲနေသဖြင့် လက်ဆောင်ပဏ္ဍာများတောင်းခံရလာရောက်ခြင်းဖြစ်လေသည်။

သို့သော်လည်း အဆိုပါသံအဖွဲ့များသည် ပုဂံပြည့်ရှင် နရသီဟပတေ့မင်း၏ရှေ့တွင် မဖွယ်မရာအပြုအမူများ ပြုလုပ်ခဲ့ရာ ဒေါသကြီးသော နရသီဟပတေ့မင်းသည် မင်းတိုင်ပင်အမတ်ကြီးများတားနေသည့်ကြားမှပင် တရုတ်သံအမတ်(၁၀)ဦး၏ ခေါင်းဖြတ်သတ်စေခဲ့ပါသည်။ ထိုအကြောင်းကို မွန်ဂိုတာတာဘုရင်မှကြားသောအခါ ပုဂံနေပြည်တော်သို့ စစ်သည်သိန်း(၂၀)ပါဝင်သော စစ်တပ်ကြီးကို တူရကီလူမျိုးစစ်သူကြီး နာဆာအူဒင်အားဦးဆောင်စေ၍ စေလွှတ်လိုက်လေသည်။ ထိုအကြောင်းကို နရသီဟပတေ့မင်းသိသောအခါ စစ်သည်(၈)သိန်းရှိသောစစ်တပ်ကြီးကို စစ်သူကြီးနန္တပစ္စည်းနှင့် ရန္တပစ္စည်းတို့အား ဦးဆောင်စေ၍ခုခံရန်စေလွှတ်လေသည်။ စင်စစ်ထိုကာလ ပုဂံနေပြည်တော်ကြီးရင်ဆိုင်ရသောရန်သူမှာ သာမန်တရုတ်ဘုရင်မဟုတ်ပဲ ကမ္ဘာအကျယ်ဆုံးအင်ပါယာကြီး၏အရှင်သခင် ဂျင်ဂျစ်ခန်မင်းကြီး၏မြေးတော် ကူဘလိုင်ခန်မင်းကြီး၏စစ်တပ်ကြီးဖြစ်ပါသည်။

ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဂျင်ဂျစ်ခန်မင်းကြီး၏မွန်ဂိုအင်ပါယာ

ပုဂံတပ်များသည် ဗန်းမော်မြို့အရှေ့ဘက်ရှိ တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်အနီးရှိငဆောင်ချမ်းဒေသသို့ရောက်ရှိသောအခါ မြေကတုတ်များတူး၍ ခံတပ်ကြီးဖွဲ့ကာတရုတ်များအား ခုခံရန်ပြင်ဆင်ကြလေသည်။ ခရစ်နှစ် ၁၂၈၃ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် တရုတ်တပ်များနှင့်ပုဂံတပ်များ ဗန်းမော်မြစ်၏အရှေ့နှင့်အနောက်များတွင် တပ်ဖွဲ့များမျက်နှာချင်းဆိုင်နေရာယူပြီးသည့် အချိန်တွင် ငဆောင်ချမ်းတိုက်ပွဲကြီးစတင်လေတော့သည်။ တိုက်ပွဲစတင်သည်နှင့် ရွှေ့လျားစစ်တွင်နာမည်ကြီးသော မွန်ဂိုမြင်းတပ်များကိုရှေ့တမ်းတင်၍ တရုတ်တပ်များမှ စတင်တိုက်ခိုက်သည်ကို ပုဂံတပ်များမှ ဆင်တပ်ကိုရှေ့တမ်းတင်၍ တိုက်ခိုက်လေရာ ဆင်တပ်ကိုမြင်ဖူးခြင်းမရှိသော မွန်ဂိုမြင်းတပ်သည် ပုဂံဆင်တပ်၏ တိုက်ခိုက်မှုကိုမခံနိုင်သဖြင့် နာမည်ကျော်မွန်ဂိုမြင်းတပ်ပျက်၍ တရုတ်များမြစ်ကိုမကူးနိုင်ပဲ ပြန်ဆုတ်ခွာရလေသည်။

စစ်သည် (၃၀၀)နှင့်ညီမျှသော စစ်ဆင်အကောင်ရည်(၂၀၀၀)မျှပါသောပုဂံဆင်တပ်ကြီးသည် တိုက်ပွဲတိုင်းတွင် ရှေ့တမ်းမှတိုက်ခိုက်ရာ ငဆောင်ချမ်းတိုက်ပွဲ၏ပထမပိုင်းများသည် ပုဂံတပ်များဘက်မှအလေးသာလေသည်။ သို့သော် ဂျင်ဂျစ်ခန်မင်းကြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံကိုကျူးကျော်တိုက်ခိုက်စဉ်က ပါဝင်ခဲ့သည့် မွန်ဂိုစစ်သူကြီးများက ဆင်များသည် မီးကိုကြောက်သဖြင့် မီးတုတ်များကိုရှေ့တမ်းတင်၍ တိုက်ခိုက်ရန်စီစဉ်ခဲ့ပြီးနောက် ထပ်မံ၍ တိုက်ခိုက်ရာ ပုဂံဆင်တပ်များလည်း မီးတုတ်များကိုမြင်၍ ကြောက်လန့်တစ်ကြားနောက်ပြန်ပြေးရာ မိမိတပ်ကိုမိမိပြန်နင်းမိပြီး ပုဂံတပ်များအလွန်အထိနာခဲ့ရလေသည်။

ပုဂံဆင်တပ်ပျက်ပြီးနောက် မွန်ဂိုခြေလျင်တပ်များက ပုဂံတပ်များအား မြှားမိုးများရွာချရာ ပုဂံတပ်များ ထပ်မံ၍အထိနာရပြန်လေသည်။ ပုဂံတပ်များမှ မြှားဖြင့်ပြန်လည်ပစ်ခတ်သော်လည်း ကိုယ်လုံးပြည့်သံချပ်ကာများဝတ်ဆင်ထားသော မွန်ဂိုတပ်များအား အနည်းငယ်မျှပင်ထိခိုက်ခဲ့ပါသည်။ ငဆောင်ချမ်းတိုက်ပွဲနှင့် ပတ်သက်၍ မွန်ဂိုတပ်များ၏မြှားမိုးရွာမှုအကြောင်းကို ငါးစီးရှင်ကျော်စွာမှ ၎င်း၏ကာချင်းတွင် "တရုတ်လာသည် ရိုင်ရိုင်လော ရိုင်ရိုင်၊ မြားမိုးရွာသည် ဖြိုင်ဖြိုင်လော ဖြိုင်ဖြိုင် ၊လင်းပြင်ပြည့်မျှ ငှက်လင်းတ၊ လတိုင်းလော လတိုင်းလတိုင်း၊ မြင်းသည်သိန်းသန်း များစွာလွန်းသည် ထက်ဝန်းရံသ မနိုင်မနိုင်" ဟုရေးဖွဲ့ထားပါသည်။

ဆင်တပ်ပျက်၍ အထိနာနေသည့်အချိန်တွင် မွန်ဂိုတို့၏မြှားမိုးရွာမှုများကြောင့် ငဆောင်ချမ်းတွင်တပ်စွဲထားသော ပုဂံတပ်များသည် ၁၂၈၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် တပ်များပြန်လည်ဆုတ်ခွာခဲ့ရလေသည်။ ငဆောင်ချမ်းမှ ဆုတ်ခွာခဲ့ရပြီးနောက် ပုဂံတပ်များသည် ဗန်းမော်အငူတွင်တပ်များတည်၍ ထပ်မံခုခံရန်ပြင်ဆင်ကြပြန်လေသည်။ သို့သော် မွန်ဂိုများဘက်မှ စစ်ကူသိန်းချီထပ်မံရောက်ရှိလာသဖြင့် ဗန်းမော်အငူမှတစ်ဆင့် ပုဂံတပ်များသည် မန်လည်တောင်အရှေ့တွင် ခံတပ်မြို့ကြီးနှစ်မြို့တည်၍ မွန်ဂိုများအား ခုခံရန်ပြင်ဆင်ကြပြန်လေသည်။ ထိုမန်လည်တောင်တိုက်ပွဲတွင်လည်း ပုဂံတပ်များရှုံးနိမ့်၍ ပုဂံစစ်သူကြီးညီနောင်တွင် အကိုဖြစ်သည့် စစ်သူကြီးနန္တပစ္စည်းကျဆုံးလေသည်။ 

ထိုအကြောင်းကိုကြားသိသောအခါမှ နရသီဟပတေ့မင်းသည် ယိုယွင်းနေသော ပုဂံမြို့ရိုးအားပြန်လည်ပြင်ဆင်ရန်ကြိုးစားလေတော့သည်။ သို့သော်လည်း မွန်ဂိုများသည် လျှင်မြန်သောအရှိန်ဖြင့်ချီတက်လာသောကြောင့် မြို့ရိုးကိုပြင်ဆင်ရန်အတွက် အုတ်ဖုတ်ရန် အချိန်မရှိတော့သဖြင့် ပုဂံမြို့အနှံ့တွင်တည်ထားသည့် ဘုရားစေတီများနှင့် ကုလားဘုရားကျောင်းများအား ဖျက်ဆီး၍ အုတ်များကိုယူကာ မြို့ရိုးကိုပြင်ဆင်ရန်ဆောင်ရွက်လေတော့သည်။ ထိုသို့ဘုရားစေတီများနှင့် ကုလားဘုရားကျောင်းများကိုဖျက်၍ အုတ်များယူရာ ဘုရားတစ်ဆူအတွင်းမှ ကြေးနီပုရပိုက်နှင့်ရေးသားသည့် သိုက်စာတွင် "သားအမွှာမွေးသောမင်း၏လက်ထက်တွင် ပုဂံပြည်ပျက်လတ္တံ" ဟူသောသိုက်စာကိုမင်းမှုထမ်းတို့တွေ့သဖြင့် နရသီဟပတေ့မင်း အားဆက်သရာ မင်းကြီးမှ မိဖုရားများကိုစီစစ်ရာ မိဖုရားငယ်တစ်ပါးတွင် သားအမွှာမွေးကြောင်းတွေ့ရှိရ သဖြင့် ပုဂံမြို့ရိုးအားပြင်ဆင်၍ မွန်ဂိုများအားခုခံမည့်အစီအစဉ်ကိုဖျက်၍ သားတော်ကြီးရှိရာ ပုသိမ်မြို့သို့ ထွက်ပြေးလေသည်။ (ဤတွင်တရုတ်ပြေးမင်းဟု အမည်တွင်လေသည်)

သရပါမြို့တံခါး

မွန်ဂိုတပ်များသည် ပုဂံအထက်ပိုင်းရှိ ရှေးမြန်မာတို့၏နေပြည်တော်ကြီးဖြစ်သည့် တကောင်းနေပြည်တော်အား ဖျက်ဆီး၍ပုဂံသို့ဆက်လက်ချီတက်လာလေသည်။ ပုဂံသို့ရောက်သောအခါ နရသီဟပတေ့မင်းသည် ပုသိမ်သို့ထွက်ပြေးကြောင်းသိသောအခါ ပုသိမ်သို့ဆက်လက်ချီတက်လာပြန်လေသည်။ သို့သော်လည်း နရသီဟပတေ့မင်းသည် ပြည်မြို့သို့အရောက်တွင် ငယ်စဉ်ကဝက်လက်ခိုးမသားဟု လူပုံအလည်တွင် အရှက်ခွဲခြင်းခံခဲ့ရသော သားတော်ပြည်မြို့စားသီဟသူက အဆိပ်ဖြင့်လုပ်ကြံသဖြင့် ကွယ်လွန်ရလေသည်။

မွန်ဂိုတို့၏ကျူးကျော်ခြင်းကြောင့် တိုင်းပြည်အတွင်း အစာရေစာရှားပါးလာခြင်း၊ တိုင်းသူပြည်သားတို့ငတ်မွတ်ခေါင်းပါးလာခြင်းတို့ကြောင့် ခရစ်နှစ် ၁၂၈၄ ခုနှစ်တွင် စာပေကျမ်းဂန်တတ်ကျွမ်းသော ဆရာတော်ရှင်ဒိသာပါမောက်သည် တရုတ်ပြည်သို့ကြွချီ၍ ကူဗလိုင်ခန်မင်းနှင့်တွေ့ဆုံကာ စစ်ပြေငြိမ်းရန်အတွက်အလိမ္မာသုံး၍ " ဥယျာဉ်စိုက်သော ယောက်ျားတို့သည် ရေသွန်းလောင်း၍ အပင်ကိုကြီးထွားစေသည်။အညွန့်ကိုမဆိတ်ကြပေ ။ သစ်ပင်သီး မှ အသီး ကို စားဖို့ မျှော်မှန်းကြသည် ။ ဤကဲ့သို့ပင် ပုဂံ ကို ရေသွန်းလောင်းပါ ။ ပုဂံပြည်က ငယ်ပေသည်။ပုဂံပြည်၏ သာသနာ သည် မြင့်မြတ်ပါသည် ။ မင်းကြီး မှာလည်း ဘုရားဆု ကို တောင်းသူ မဟုတ်တုံလော ။

မင်းကြီး တိုက်ခိုက် အောင်မြင်ခဲ့တဲ့ တိုင်းပြည် များဟာ များလည်းများ ၊ ကြီးလည်းကြီးပေတယ် ၊ ပုဂံဆိုတာ ပြည်နယ် တစ်ခုသာ ဖြစ်တယ် ။ သာသနာထွန်းကားတဲ့ ဒေသ မို့ ဘုရားလောင်းတို့ က မြတ်နိုးကြတယ် ။ စစ်သည် များ ကို မလွှတ်နဲ့ဦး ။ ငါတို့ ကောက်ပဲသီးနှံ များ ကို စိုက်ပျိုးပါဦးမယ် ။ စိုက်ပျိုးပြီး စီးတဲ့ အချိန်ကျမှ ဝင်လာပါ" ဟုဆိုလေရာ ဆရာတော်ရှင်ဒိသာပါမောက်၏စကားအား ကူဗလိုင်ခန်မင်းကြီးမှ သဘောကျ၍ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရောက်ရှိနေသည့် မွန်ဂိုတပ်များအား ပြန်လည်ဆုတ်ခွာစေခဲ့လေသည်။ 

မွန်ဂိုတပ်များဆုတ်ခွာသွားသော်လည်း ပုဂံသည်နေထိုင်မည့်သူမရှိတော့သဖြင့် ခြုံနွယ်များပေါက်ရောက်ကာ တောကြီးဖြစ်၍ ပျက်စီးသွားလေသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ကူဗလိုင်ခန်၏မွန်ဂိုတပ်များသည် ကိုရီးယားနှင့် ဂျပန်တို့အားတိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်နေရသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းသို့ထပ်မံ၍ ချီတက်လာခြင်းမရှိတော့ပေ။ ဤသို့ဖြင့် ပုဂံနေပြည်တော်ပျက်ဆီးခဲ့ပြီးနောက် နရသီဟပတေ့အား အဆိပ်ဖြင့်လုပ်ကြံခဲ့သူ သားတော်ပြည်မြို့စားသီဟသူသည် နောင်တော်ဖြစ်သူ ပုသိမ်မြို့စား ဥဇနာအားလည်းလုပ်ကြံခဲ့ပြီးနောက် ညီဖြစ်သူ ကျော်စွာမင်းသားရှိသည့် ပဲခူးအားတိုက်ခိုက်ရာ မအောင်မြင်ပဲထိုတိုက်ပွဲတွင်ပင်သေလေသည်။ 

သီဟသူကွယ်လွန်ပြီးနောက် မင်းသားအငယ်ဆုံးဖြစ်သည့် ကျော်စွာမှမွန်တို့အားကျောထောက်နောက်ခံပြု၍ နန်းတက်သော်လည်း မင်းမဖြစ်ခင်က တိုင်ပင်ဖော်တိုင်ပင်ဖက်ဖြစ်သော မိဖုရားဖွားစောကိုမေ့ထားသဖြင့် မိဖုရား၏ လက်အောက်ခံများဖြစ်သည့် ရှမ်းညီနောင်များဖြစ်သော အသင်္ခယာ၊ ရာဇသင်္ကြန် နှင့်သီဟသူ တို့မှ ခရစ်နှစ် ၁၂၉၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် မြန်မာသက္ကရာဇ် ၆၆၂ ခုနှစ်တွင် မြင်စိုင်းသို့ဘုရားဖူးရန် ကျော်စွာမင်းကြီးအား ခေါ်ဆောင်လာခဲ့ပြီးနောက် အတင်းအကြပ်သင်္ကန်းဝတ်ပေး၍ နန်းချလိုက်လေသည်။  ထို့နောက်ပုဂံနိုင်ငံတော်အား ရှမ်းညီနောင်သုံးဦးမှ မြင်စိုင်း၊ မက္ခရာနှင့် ပင်လယ်မြို့တို့တွင် အပြိုင်မင်းများပြုလုပ်၍အုပ်စိုးချယ်လှယ်ခဲ့သဖြင့် ပုဂံမင်းဆက်ပါပျက်လေတော့သည်။

သက်တံ့နောင်(Wizardry Myanmar)

ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၆၄၇ ခုႏွစ္တြင္ ပထမျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ႀကီး၏ ဧကရာဇ္ နရသီဟပေတ့မင္းထံသို႔ မြန္ဂိုတာတာလူမ်ိဳးမင္းႀကီးမွ ေစလႊတ္လိုက္ေသာသံအဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ေရာက္ရွိလာပါသည္။ ထိုသံ အဖြဲ႕၏လာရင္းရည္ရြယ္ခ်က္မွ အေနာ္ရထာမင္းႏွင့္ တ႐ုတ္ဥတည္ဘြားမင္းတို႔လက္ထက္ ပုဂံတပ္ႀကီးသည္ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ဗုဒၶစြယ္ေတာ္ပင့္ေဆာင္ရြက္သြားသည့္ခရီးၿပီးသည့္ေနာက္ တ႐ုတ္-ပုဂံႏွစ္နိုင္ငံခ်စ္ၾကည္ေရး အတြက္ လက္ေဆာင္ပ႑ာမ်ားအျပန္အလွန္လဲလွယ္သည့္ဓေလ့ရွိေလရာ ေႏွာင္းပိုင္းပုဂံမင္းမ်ားလက္ထက္တြင္ ထိုအစဥ္အလာကိုဆက္လက္ထိန္းသိမ္းျခင္းမျပဳဘဲေနသျဖင့္ လက္ေဆာင္ပ႑ာမ်ားေတာင္းခံရလာေရာက္ျခင္းျဖစ္ေလသည္။

သို႔ေသာ္လည္း အဆိုပါသံအဖြဲ႕မ်ားသည္ ပုဂံျပည့္ရွင္ နရသီဟပေတ့မင္း၏ေရွ႕တြင္ မဖြယ္မရာအျပဳအမူမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ရာ ေဒါသႀကီးေသာ နရသီဟပေတ့မင္းသည္ မင္းတိုင္ပင္အမတ္ႀကီးမ်ားတားေနသည့္ၾကားမွပင္ တ႐ုတ္သံအမတ္(၁၀)ဦး၏ ေခါင္းျဖတ္သတ္ေစခဲ့ပါသည္။ ထိုအေၾကာင္းကို မြန္ဂိုတာတာဘုရင္မွၾကားေသာအခါ ပုဂံေနျပည္ေတာ္သို႔ စစ္သည္သိန္း(၂၀)ပါဝင္ေသာ စစ္တပ္ႀကီးကို တူရကီလူမ်ိဳးစစ္သူႀကီး နာဆာအူဒင္အားဦးေဆာင္ေစ၍ ေစလႊတ္လိုက္ေလသည္။ ထိုအေၾကာင္းကို နရသီဟပေတ့မင္းသိေသာအခါ စစ္သည္(၈)သိန္းရွိေသာစစ္တပ္ႀကီးကို စစ္သူႀကီးနႏၲပစၥည္းႏွင့္ ရႏၲပစၥည္းတို႔အား ဦးေဆာင္ေစ၍ခုခံရန္ေစလႊတ္ေလသည္။ စင္စစ္ထိုကာလ ပုဂံေနျပည္ေတာ္ႀကီးရင္ဆိုင္ရေသာရန္သူမွာ သာမန္တ႐ုတ္ဘုရင္မဟုတ္ပဲ ကမၻာအက်ယ္ဆုံးအင္ပါယာႀကီး၏အရွင္သခင္ ဂ်င္ဂ်စ္ခန္မင္းႀကီး၏ေျမးေတာ္ ကူဘလိုင္ခန္မင္းႀကီး၏စစ္တပ္ႀကီးျဖစ္ပါသည္။

ကမၻာ့အႀကီးဆုံး ဂ်င္ဂ်စ္ခန္မင္းႀကီး၏မြန္ဂိုအင္ပါယာ

ပုဂံတပ္မ်ားသည္ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕အေရွ႕ဘက္ရွိ တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္အနီးရွိငေဆာင္ခ်မ္းေဒသသို႔ေရာက္ရွိေသာအခါ ေျမကတုတ္မ်ားတူး၍ ခံတပ္ႀကီးဖြဲ႕ကာတ႐ုတ္မ်ားအား ခုခံရန္ျပင္ဆင္ၾကေလသည္။ ခရစ္ႏွစ္ ၁၂၈၃ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ တ႐ုတ္တပ္မ်ားႏွင့္ပုဂံတပ္မ်ား ဗန္းေမာ္ျမစ္၏အေရွ႕ႏွင့္အေနာက္မ်ားတြင္ တပ္ဖြဲ႕မ်ားမ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ေနရာယူၿပီးသည့္ အခ်ိန္တြင္ ငေဆာင္ခ်မ္းတိုက္ပြဲႀကီးစတင္ေလေတာ့သည္။ တိုက္ပြဲစတင္သည္ႏွင့္ ေရႊ႕လ်ားစစ္တြင္နာမည္ႀကီးေသာ မြန္ဂိုျမင္းတပ္မ်ားကိုေရွ႕တမ္းတင္၍ တ႐ုတ္တပ္မ်ားမွ စတင္တိုက္ခိုက္သည္ကို ပုဂံတပ္မ်ားမွ ဆင္တပ္ကိုေရွ႕တမ္းတင္၍ တိုက္ခိုက္ေလရာ ဆင္တပ္ကိုျမင္ဖူးျခင္းမရွိေသာ မြန္ဂိုျမင္းတပ္သည္ ပုဂံဆင္တပ္၏ တိုက္ခိုက္မႈကိုမခံနိုင္သျဖင့္ နာမည္ေက်ာ္မြန္ဂိုျမင္းတပ္ပ်က္၍ တ႐ုတ္မ်ားျမစ္ကိုမကူးနိုင္ပဲ ျပန္ဆုတ္ခြာရေလသည္။

စစ္သည္ (၃၀၀)ႏွင့္ညီမၽွေသာ စစ္ဆင္အေကာင္ရည္(၂၀၀၀)မၽွပါေသာပုဂံဆင္တပ္ႀကီးသည္ တိုက္ပြဲတိုင္းတြင္ ေရွ႕တမ္းမွတိုက္ခိုက္ရာ ငေဆာင္ခ်မ္းတိုက္ပြဲ၏ပထမပိုင္းမ်ားသည္ ပုဂံတပ္မ်ားဘက္မွအေလးသာေလသည္။ သို႔ေသာ္ ဂ်င္ဂ်စ္ခန္မင္းႀကီး အိႏၵိယနိုင္ငံကိုက်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္စဥ္က ပါဝင္ခဲ့သည့္ မြန္ဂိုစစ္သူႀကီးမ်ားက ဆင္မ်ားသည္ မီးကိုေၾကာက္သျဖင့္ မီးတုတ္မ်ားကိုေရွ႕တမ္းတင္၍ တိုက္ခိုက္ရန္စီစဥ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ထပ္မံ၍ တိုက္ခိုက္ရာ ပုဂံဆင္တပ္မ်ားလည္း မီးတုတ္မ်ားကိုျမင္၍ ေၾကာက္လန႔္တစ္ၾကားေနာက္ျပန္ေပးရာ မိမိတပ္ကိုမိမိျပန္နင္းမိၿပီး ပုဂံတပ္မ်ားအလြန္အထိနာခဲ့ရေလသည္။

ပုဂံဆင္တပ္ပ်က္ၿပီးေနာက္ မြန္ဂိုေျခလ်င္တပ္မ်ားက ပုဂံတပ္မ်ားအား ျမႇားမိုးမ်ားရြာခ်ရာ ပုဂံတပ္မ်ား ထပ္မံ၍အထိနာရျပန္ေလသည္။ ပုဂံတပ္မ်ားမွ ျမႇားျဖင့္ျပန္လည္ပစ္ခတ္ေသာ္လည္း ကိုယ္လုံးျပည့္သံခ်ပ္ကာမ်ားဝတ္ဆင္ထားေသာ မြန္ဂိုတပ္မ်ားအား အနည္းငယ္မၽွပင္ထိခိုက္ခဲ့ပါသည္။ ငေဆာင္ခ်မ္းတိုက္ပြဲႏွင့္ ပတ္သက္၍ မြန္ဂိုတပ္မ်ား၏ျမႇားမိုးရြာမႈအေၾကာင္းကို ငါးစီးရွင္ေက်ာ္စြာမွ ၎၏ကာခ်င္းတြင္ "တ႐ုတ္လာသည္ ရိုင္ရိုင္ေလာ ရိုင္ရိုင္၊ ျမားမိုးရြာသည္ ၿဖိဳင္ၿဖိဳင္ေလာ ၿဖိဳင္ၿဖိဳင္ ၊လင္းျပင္ျပည့္မၽွ ငွက္လင္းတ၊ လတိုင္းေလာ လတိုင္းလတိုင္း၊ ျမင္းသည္သိန္းသန္း မ်ားစြာလြန္းသည္ ထက္ဝန္းရံသ မနိုင္မနိုင္" ဟုေရးဖြဲ႕ထားပါသည္။

ဆင္တပ္ပ်က္၍ အထိနာေနသည့္အခ်ိန္တြင္ မြန္ဂိုတို႔၏ျမႇားမိုးရြာမႈမ်ားေၾကာင့္ ငေဆာင္ခ်မ္းတြင္တပ္စြဲထားေသာ ပုဂံတပ္မ်ားသည္ ၁၂၈၃ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ တပ္မ်ားျပန္လည္ဆုတ္ခြာခဲ့ရေလသည္။ ငေဆာင္ခ်မ္းမွ ဆုတ္ခြာခဲ့ရၿပီးေနာက္ ပုဂံတပ္မ်ားသည္ ဗန္းေမာ္အငူတြင္တပ္မ်ားတည္၍ ထပ္မံခုခံရန္ျပင္ဆင္ၾကျပန္ေလသည္။ သို႔ေသာ္ မြန္ဂိုမ်ားဘက္မွ စစ္ကူသိန္းခ်ီထပ္မံေရာက္ရွိလာသျဖင့္ ဗန္းေမာ္အငူမွတစ္ဆင့္ ပုဂံတပ္မ်ားသည္ မန္လည္ေတာင္အေရွ႕တြင္ ခံတပ္ၿမိဳ႕ႀကီးႏွစ္ၿမိဳ႕တည္၍ မြန္ဂိုမ်ားအား ခုခံရန္ျပင္ဆင္ၾကျပန္ေလသည္။ ထိုမန္လည္ေတာင္တိုက္ပြဲတြင္လည္း ပုဂံတပ္မ်ားရႈံးနိမ့္၍ ပုဂံစစ္သူႀကီးညီေနာင္တြင္ အကိုျဖစ္သည့္ စစ္သူႀကီးနႏၲပစၥည္းက်ဆုံးေလသည္။ 

ထိုအေၾကာင္းကိုၾကားသိေသာအခါမွ နရသီဟပေတ့မင္းသည္ ယိုယြင္းေနေသာ ပုဂံၿမိဳ႕ရိုးအားျပန္လည္ျပင္ဆင္ရန္ႀကိဳးစားေလေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း မြန္ဂိုမ်ားသည္ လၽွင္ျမန္ေသာအရွိန္ျဖင့္ခ်ီတက္လာေသာေၾကာင့္ ၿမိဳ႕ရိုးကိုျပင္ဆင္ရန္အတြက္ အုတ္ဖုတ္ရန္ အခ်ိန္မရွိေတာ့သျဖင့္ ပုဂံၿမိဳ႕အႏွံ့တြင္တည္ထားသည့္ ဘုရားေစတီမ်ားႏွင့္ ကုလားဘုရားေက်ာင္းမ်ားအား ဖ်က္ဆီး၍ အုတ္မ်ားကိုယူကာ ၿမိဳ႕ရိုးကိုျပင္ဆင္ရန္ေဆာင္ရြက္ေလေတာ့သည္။ ထိုသို႔ဘုရားေစတီမ်ားႏွင့္ ကုလားဘုရားေက်ာင္းမ်ားကိုဖ်က္၍ အုတ္မ်ားယူရာ ဘုရားတစ္ဆူအတြင္းမွ ေၾကးနီပုရပိုက္ႏွင့္ေရးသားသည့္ သိုက္စာတြင္ "သားအမႊာေမြးေသာမင္း၏လက္ထက္တြင္ ပုဂံျပည္ပ်က္လတၱံ" ဟူေသာသိုက္စာကိုမင္းမႈထမ္းတို႔ေတြ႕သျဖင့္ နရသီဟပေတ့မင္း အားဆက္သရာ မင္းႀကီးမွ မိဖုရားမ်ားကိုစီစစ္ရာ မိဖုရားငယ္တစ္ပါးတြင္ သားအမႊာေမြးေၾကာင္းေတြ႕ရွိရ သျဖင့္ ပုဂံၿမိဳ႕ရိုးအားျပင္ဆင္၍ မြန္ဂိုမ်ားအားခုခံမည့္အစီအစဥ္ကိုဖ်က္၍ သားေတာ္ႀကီးရွိရာ ပုသိမ္ၿမိဳ႕သို႔ ထြက္ေျပးေလသည္။ (ဤတြင္တ႐ုတ္ေျပးမင္းဟု အမည္တြင္ေလသည္)

မြန္ဂိုတပ္မ်ားသည္ ပုဂံအထက္ပိုင္းရွိ ေရွးျမန္မာတို႔၏ေနျပည္ေတာ္ႀကီးျဖစ္သည့္ တေကာင္းေနျပည္ေတာ္အား ဖ်က္ဆီး၍ပုဂံသို႔ဆက္လက္ခ်ီတက္လာေလသည္။ ပုဂံသို႔ေရာက္ေသာအခါ နရသီဟပေတ့မင္းသည္ ပုသိမ္သို႔ထြက္ေျပးေၾကာင္းသိေသာအခါ ပုသိမ္သို႔ဆက္လက္ခ်ီတက္လာျပန္ေလသည္။ သို႔ေသာ္လည္း နရသီဟပေတ့မင္းသည္ ျပည္ၿမိဳ႕သို႔အေရာက္တြင္ ငယ္စဥ္ကဝက္လက္ခိုးမသားဟု လူပုံအလည္တြင္ အရွက္ခြဲျခင္းခံခဲ့ရေသာ သားေတာ္ျပည္ၿမိဳ႕စားသီဟသူက အဆိပ္ျဖင့္လုပ္ႀကံသျဖင့္ ကြယ္လြန္ရေလသည္။

မြန္ဂိုတို႔၏က်ဴးေက်ာ္ျခင္းေၾကာင့္ တိုင္းျပည္အတြင္း အစာေရစာရွားပါးလာျခင္း၊ တိုင္းသူျပည္သားတို႔ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးလာျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ခရစ္ႏွစ္ ၁၂၈၄ ခုႏွစ္တြင္ စာေပက်မ္းဂန္တတ္ကၽြမ္းေသာ ဆရာေတာ္ရွင္ဒိသာပါေမာက္သည္ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ႂကြခ်ီ၍ ကူဗလိုင္ခန္မင္းႏွင့္ေတြ႕ဆုံကာ စစ္ေျပၿငိမ္းရန္အတြက္အလိမၼာသုံး၍ " ဥယ်ာဥ္စိုက္ေသာ ေယာက္်ားတို႔သည္ ေရသြန္းေလာင္း၍ အပင္ကိုႀကီးထြားေစသည္။အညြန႔္ကိုမဆိတ္ၾကေပ ။ သစ္ပင္သီး မွ အသီး ကို စားဖို႔ ေမၽွာ္မွန္းၾကသည္ ။ ဤကဲ့သို႔ပင္ ပုဂံ ကို ေရသြန္းေလာင္းပါ ။ ပုဂံျပည္က ငယ္ေပသည္။ပုဂံျပည္၏ သာသနာ သည္ ျမင့္ျမတ္ပါသည္ ။ မင္းႀကီး မွာလည္း ဘုရားဆု ကို ေတာင္းသူ မဟုတ္တုံေလာ ။

မင္းႀကီး တိုက္ခိုက္ ေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ တိုင္းျပည္ မ်ားဟာ မ်ားလည္းမ်ား ၊ ႀကီးလည္းႀကီးေပတယ္ ၊ ပုဂံဆိုတာ ျပည္နယ္ တစ္ခုသာ ျဖစ္တယ္ ။ သာသနာထြန္းကားတဲ့ ေဒသ မို႔ ဘုရားေလာင္းတို႔ က ျမတ္နိုးၾကတယ္ ။ စစ္သည္ မ်ား ကို မလႊတ္နဲ႔ဦး ။ ငါတို႔ ေကာက္ပဲသီးႏွံ မ်ား ကို စိုက္ပ်ိဳးပါဦးမယ္ ။ စိုက္ပ်ိဳးၿပီး စီးတဲ့ အခ်ိန္က်မွ ဝင္လာပါ" ဟုဆိုေလရာ ဆရာေတာ္ရွင္ဒိသာပါေမာက္၏စကားအား ကူဗလိုင္ခန္မင္းႀကီးမွ သေဘာက်၍ ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္းေရာက္ရွိေနသည့္ မြန္ဂိုတပ္မ်ားအား ျပန္လည္ဆုတ္ခြာေစခဲ့ေလသည္။ 

မြန္ဂိုတပ္မ်ားဆုတ္ခြာသြားေသာ္လည္း ပုဂံသည္ေနထိုင္မည့္သူမရွိေတာ့သျဖင့္ ျခဳံႏြယ္မ်ားေပါက္ေရာက္ကာ ေတာႀကီးျဖစ္၍ ပ်က္စီးသြားေလသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ကူဗလိုင္ခန္၏မြန္ဂိုတပ္မ်ားသည္ ကိုရီးယားႏွင့္ ဂ်ပန္တို႔အားတိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ေနရသျဖင့္ ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္းသို႔ထပ္မံ၍ ခ်ီတက္လာျခင္းမရွိေတာ့ေပ။ ဤသို႔ျဖင့္ ပုဂံေနျပည္ေတာ္ပ်က္ဆီးခဲ့ၿပီးေနာက္ နရသီဟပေတ့အား အဆိပ္ျဖင့္လုပ္ႀကံခဲ့သူ သားေတာ္ျပည္ၿမိဳ႕စားသီဟသူသည္ ေနာင္ေတာ္ျဖစ္သူ ပုသိမ္ၿမိဳ႕စား ဥဇနာအားလည္းလုပ္ႀကံခဲ့ၿပီးေနာက္ ညီျဖစ္သူ ေက်ာ္စြာမင္းသားရွိသည့္ ပဲခူးအားတိုက္ခိုက္ရာ မေအာင္ျမင္ပဲထိုတိုက္ပြဲတြင္ပင္ေသေလသည္။ 

သီဟသူကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ မင္းသားအငယ္ဆုံးျဖစ္သည့္ ေက်ာ္စြာမွမြန္တို႔အားေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ၍ နန္းတက္ေသာ္လည္း မင္းမျဖစ္ခင္က တိုင္ပင္ေဖာ္တိုင္ပင္ဖက္ျဖစ္ေသာ မိဖုရားဖြားေစာကိုေမ့ထားသျဖင့္ မိဖုရား၏ လက္ေအာက္ခံမ်ားျဖစ္သည့္ ရွမ္းညီေနာင္မ်ားျဖစ္ေသာ အသခၤယာ၊ ရာဇသၾကၤန္ ႏွင့္သီဟသူ တို႔မွ ခရစ္ႏွစ္ ၁၂၉၇ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၆၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ျမင္စိုင္းသို႔ဘုရားဖူးရန္ ေက်ာ္စြာမင္းႀကီးအား ေခၚေဆာင္လာခဲ့ၿပီးေနာက္ အတင္းအၾကပ္သကၤန္းဝတ္ေပး၍ နန္းခ်လိုက္ေလသည္။  ထို႔ေနာက္ပုဂံနိုင္ငံေတာ္အား ရွမ္းညီေနာင္သုံးဦးမွ ျမင္စိုင္း၊ မကၡရာႏွင့္ ပင္လယ္ၿမိဳ႕တို႔တြင္ အၿပိဳင္မင္းမ်ားျပဳလုပ္၍အုပ္စိုးခ်ယ္လွယ္ခဲ့သျဖင့္ ပုဂံမင္းဆက္ပါပ်က္ေလေတာ့သည္။

သက္တံ့ေနာင္(Wizardry Myanmar)